Gertruda urodziła się w Nivelles w 626 roku. Była córką króla Pepina i św. Idubergi. Jej matka po śmierci męża założyła klasztor żeński, do którego wstąpiła wraz z córką. Z czasem Gertruda, pełna gorliwości i miłosierdzia, została w nim ksienią. Dzięki jej wysiłkom klasztor zasłynął jako ośrodek promieniujący wiedzą i kulturą. Po śmierci matki przekazała władzę następczyniom, a sama oddała się modlitwie, postom i umartwieniom. Taki tryb życia osłabił ją szybko.
Zmarła 17 marca 659 roku podczas słuchania Mszy św. Jest patronką miast Landen i Nivelles, pielgrzymów, podróżujących, ogrodników, szpitali oraz opiekunką kotów. Wzywana do obrony przed plagą szczurów i myszy polnych.

W ikonografii Święta przedstawiana jest w uroczystych szatach z koroną książęcą na głowie albo w stroju benedyktyńskiej ksieni, z pastorałem. Jej atrybuty: korona, model kościoła, a także szpitala, otwarta księga, mysz na książce lub u stóp.
W Krakowie istniał niegdyś kościół pw. św. Gertrudy z Nivelles, ufundowany w XV w. przez Mikołaja Wierzynka, rajcę miejskiego. Przy kościele znajdował się cmentarz, na którym grzebano skazańców ściętych mieczem katowskim, którzy przed egzekucją odbyli spowiedź. Kościół był nieduży, mieścił około 100 osób. Został zamknięty w 1810 roku, a zburzony w 12 lat później. Wezwanie kościoła przetrwało w nazwie ulicy św. Gertrudy.